การทำเคลือบฟันเทียม หรือ วีเนียร์ (Veneer) คือ การปิดวัสดุบริเวณผิวหน้าของฟัน เพื่อแก้ไขความผิดปกติของฟัน เช่น รูปร่าง สีฟัน หรือการปิดช่องว่าง เพื่อให้ดูสวยงามยิ่งขึ้น และช่วยเพิ่มความแข็งแรงของผิวฟันลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ลักษณะฟันที่สามารถแก้ไขได้ด้วยการทำวีเนียร์
- ฟันมีสีคล่ำ สีฟันไม่สม่ำเสมอ หรือต้องการให้ฟันขาว สว่างของฟัน มากยิ่งขึ้น
- ฟันสึก บิ่น แตก ทำให้รู้สึกฟันตัด เตี้ย ไม่สวยงาม
- ฟันเรียงตัวไม่สวย มีช่องว่างระหว่างฟัน
- ฟันรูปร่างไม่สวย หรือมีรูปร่างผิดปกติ
- ฟันที่มีวัสดุอุดขนาดใหญ่ หรืออุดหลายตำแหน่ง
วัสดุของวีเนียร์
วัสดุที่มักนำมาใช้ทำวีเนียร์มี 2 ประเภท คือ
- วัสดุคอมโพสิต (Composite) คือ วัสดุประเภทเดียวกับวัสดุอุดฟัน ซึ่งมีข้อจำกัดในเรื่องความทนทาน ความแวว ความใสของวัสดุ มีอายุการใช้งานที่สั้นกว่า ประมาณ 3-5 ปี เนื่องจากวัสดุอาจมีการเสื่อมสภาพ และสามารถติดสีได้ จึงมีโอกาสสีฟันคล่ำขึ้นได้ในอนาคต เหมาะกับคนที่มีปัญหาฟันห่าง บิ่นแตก หรือแก้ปัญหาสีฟัน เพียงเล็กน้อย
- วัสดุเซรามิก (Ceramic) คือ วัสดุเซรามิกกลุ่มเดียวกับการทำครอบฟัน ที่มีความแข็งแรงทนทาน เนื้อวัสดุมีความขาว ใส แวววาว เป็นธรรมชาติ มีความลื่นไม่ติดสี ติดกลิ่น มีอายุการใช้งานยาวนาน 10-15 ปี (ขึ้นกับการดูแลของคนไข้) สามารถแก้ไขปัญหาฟันได้ครอบคลุมมากกว่า
ซึ่งโดยปกติคุณหมอจะแนะนำคนไข้ทำเซรามิกวีเนียร์ เนื่องจากมีความแข็งแรง สวยงาม เป็นธรรมชาติ
ขั้นตอนการทำวีเนียร์
ขั้นตอนการทำวีเนียร์จะใช้เวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์ โดยแบ่งเป็น 3 ขั้นตอนหลัก ๆ คือ
- ปรึกษาทันตแพทย์ เพื่อทราบความความต้องการ และปัญหาที่อยากแก้ไข โดยทันตแพทย์จะมีการเก็บข้อมูลเพิ่มเติม เช่น X-Ray ถ่ายภาพ แสกนช่องปาก 3 มิติ และพิมพ์ฟัน เพื่อวางแผนการทำวีเนียร์ โดยใช้โปรแกรม Smile Design เผื่อออกแบบรอยยิมที่เหมาะกับคนไข้
- เริ่มทำวีเนียร์ ในขั้นตอนนี้ทันตแพทย์จะมีการกรอแต่งฟัน โดยกรอผิวฟันบาง ๆ ประมาณ 0.5-1 มม. เพื่อปิดวัสดุวีเนียร์ หลังจากนั้นจะมีการแสกนฟัน 3 มิติ หรือพิมพ์ปาก เพื่อผลิตชิ้นงานวีเนียร์ รวมถึงใส่วีเนียร์ชั่วคราวให้คนไข้ ซึ่งจะเป็นรูปทรงของวีเนียร์ที่จะผลิตจริง โดยหากคนไข้ต้องการปรับแก้ สามารถแจ้งทันตแพทย์ได้ในขั้นตอนนี้
- ใส่วีเนียร์ หลังจากชิ้นงานวีเนียร์ถูกผลิตมาแล้วจะนัดคนไข้เข้ามาใส่วีเนียร์ตัวจริง โดยยึดติดด้วยกาวทันตกรรม หากต้องมีการปรับแก้สีของฟันแต่ละซี่ ทันตแพทย์จะทำการแก้ไขด้วยกาวทันตกรรมซึ่งมีสีเฉพาะเพื่อให้ฟันคนไข้สวยงามเป็นธรรมชาติ
ข้อดี-ข้อจำกัดของการทำวีเนียร์
ข้อดี
- สวยงาม มีลักษณะ ความใส ความแวววาวเหมือนฟันธรรมชาติ
- สามารถปกปิดผิวฟัน หรือสีฟัน ที่ผิดปกติได้
- สามารถแก้ไขรูปร่างฟันให้มีความสวยงามยิ่งขึ้น
- สีฟันมีความขาว สวย ตามที่คนไข้เลือกเฉด เนื่องจากวัสดุเซรามิกยากต่อการติดสีจากอาหาร ชา กาแฟ
- ช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้แก่ฟัน ในกรณีคนไข้มีการอุดขนาดใหญ่ หรือหลายตำแหน่ง
ข้อจำกัด
- ค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง
- ต้องมีการกรอเนื้อฟันออกบาง ๆ ประมาณ 0.5-1 มม.
- คนไข้ต้องมีการใส่วีเนียร์ตลอดไป เนื่องจากเนื้อฟันถูกกรอออกไปแล้ว
- ในบางเคสที่ฟันมีความผิดปกติมาก อาจต้องจัดฟันก่อน เพื่อลดการสูญเสียเนื้อฟัน