รักษาโรคเหงือก (Periodontal)

ในงานงานทันตกรรมด้านเหงือกนั้น จะแบ่งแยกย่อยเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มโรคเหงือก หรือ โรครำมะนาด และงานศัลยกรรมเหงือก

 

ทันตกรรมโรคเหงือก หรือ โรครำมะนาด (Periodontics) คือ โรคที่เกี่ยวข้องกับการสะสมของจุรินทรีย์ และคราบหินปูน โดยมีการสะสมจนเกินที่การขูดหินปูนด้วยวิธีปกติจะสามารถรักษาได้ ซึ่งเป็นสาเหตุของกลิ่นปาก และอาการปวดได้ ในขั้นที่รุนแรงมากขึ้นอาจส่งผลให้เกิดการละลายตัวของกระดูกที่รองกับฟัน ทำให้เกิดปัญหาฟันโยกจนต้องสูญเสียฟันได้ เป็นสิ่งที่หลายคนมักมองข้าม เหงือกที่ดีย่อมเป็นรากฐานของสุขภาพฟันที่ดี

 

การรักษาโรคเหงือก

โรคเหงือกเกิดจากการสะสมของคราบหินปูน การรักษาจะต้องมีการขูดหินปูน (Scaling) และเกลารากฟัน (Root Planning) เพื่อขจัดคราบหินปูน เชื้อโรคต่าง ๆ ที่เกาะอยู่บนผิวรากฟัน ให้สะอาดและมีผิวเรียบ โดยขูดลึกลงไปบริเวณใต้เหงือก บริเวณรากฟัน จึงมักต้องมีการใช้ยาชาร่วมด้วยเพื่อให้คนไข้สบายไม่รู้สึกเจ็บขณะทำการรักษา โดยระยะเวลาในการรักษานั้นจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค ในคนไข้บางคนอาจมีการแบ่งทำ 2-4 ครั้ง ซึ่งทันตแพทย์เฉพาะทางจะเป็นผู้ประเมินตามความรุนแรงของโรค

 

อาการบ่งชี้ว่าต้องมีการรักษาโรคเหงือก เกลารากฟัน

  1. มีกลิ่นปาก
  2. ฟันโยก ปวดฟัน ปวดเหงือก
  3. เหงือกบวม แดง มีเลือดออกง่ายขณะแปรงฟัน

 

การดูแลรักษาหลังการรักษาโรคเหงือก และการป้องกัน

  1. แปรงฟัน และใช้ไหมขัดฟัน ทำความสะอาดอย่างถูกวิธี เพื่อป้องกันการสะสมของคราบหินปูน หรืออาจใช้แปรงซอกช่วยทำความสะอาดตามคำแนะนำของทันตแพทย์
  2. พบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน ตรวจฟัน ขูดหินปูนอยู่เสมอ เพื่อป้องกันการสะสมของหินปูนรุนแรงจนลุกลามก่อเป็นโรคเหงือก
  3. ในคนไข้บางคนทันตแพทย์อาจแนะนำให้ใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของ คลอร์เฮกซีดีน (Chlorhexidine) ร่วมด้วยเพื่อช่วยให้โรคเหงือกทุเลาเร็วขึ้น

 

ศัลยกรรมเหงือก

งานศัลยกรรมเหงือก คือ การรักษาเหงือกโดยวิธีการผ่าตัด ซึ่งอาจทำเพื่อความสวยงาม หรือ เพื่อแก้ปัญหาบางอย่าง ซึ่งที่พักพบได้บ่อย อาทิเช่น

  1. การศัลยกรรมตัดเหงือก เพื่อเพิ่มความยาวของฟัน ทำให้ฟันดูมีรูปร่างที่เหมาะสมสวยงาม มีรอยยิ้มที่สวยงามมากขึ้น หรือทำเพื่อการบูรณะฟันด้านอื่น ๆ กรณีความยาวของฟันไม่เพียงพอ
  2. การศัลยกรรมปลูกเหงือก เป็นการปลูกถ่ายเนื้อเยื้อเหงือกมาปิดในบริเวณที่เหงือกร่น ปิดส่วนของรากฟันที่โผล
  3. การศัลยกรรมตกแต่งเหงือกอื่น ๆ เช่น การแก้ความลึกร่องเหงือก การตกแต่งรูปร่างเหงือก

FAQ รักษาโรคเหงือก

รักษาโรคเหงือก แตกต่างจากการขูดหินปูนอย่างไร ?

การขูดหินปูนจะเป็นการขูดเอาหินปูนที่สะสมอยู่เหนือเหงือกออกไป แต่การรักษาโรคเหงือก เกลารากฟันเป็นการขูดลึกลงไปใต้เหงือกเพื่อขจัดคราบหินปูน คราบจุรินทรีย์ที่สะสมอยู่ใต้เหงือกออกไปให้หมด

หากคนไข้เป็นโรคเหงือก แต่เพียงขูดหินปูนธรรมดาอาจทำให้เกิดอารอักเสบและปวดขึ้นได้เนื่องจากหินปูนด้านใต้เหงือกไม่ได้ถูกกำจัดออกไป

รักษาโรคเหงือกเจ็บไหม ?

เนื่องจากเป็นการขูดบริเวณใต้เหงือก ในการรักษาโรคเหงือกจะมีการใช้ยาชาร่วมด้วย คนไข้จะไม่รู้สึกเจ็บขณะทำ อาจมีอาการเสียว ๆ ได้บ้างในบางบริเวณ

รักษาโรคเหงือกใช้เวลานานแค่ไหน ต้องทำกี่ครั้ง ?

ในการรักษาโรคเหงือกจะใช้เวลาครั้งละ 30-60 นาที โดยทันตแพทย์จะเป็นผู้พิจารณา อาจทำเพียงเฉพาะซี่ ทำทั้งปาก หรือในเคสที่มีความรุนแรง อาจจะแบ่งทำ 2-4 ครั้ง โดยพิจารณาแบ่งเป็นด้านบน-ล่าง ซ้าย-ขวา จึงต้องพบทันตแพทย์ประมาณ 1-4 ครั้ง และหลังการรักษาประมาณ 4-6 สัปดาห์ทันตแพทย์จะนัดติดตามอาการ ตรวจเช็คว่าภาวะโรคเหงือกหายดีหรือยัง

ข้อจำกัด ข้อควรระวังในการรักษาโรคเหงือก ?

ในคนไข้ที่มีภาวะเลือดออกง่าย ทานยาละลายลิ่มเลือดต่าง ๆ ควรแจ้งทันตแพทย์ และเจ้าหน้าที่ก่อนการรักษาทุกครั้ง เนื่องจากเสี่ยงที่จะเกิดภาวะเลือดออกมาก เพื่อการเตรียมการรักษาอย่างเหมาะสม และปลอดภัยต่อตัวคนไข้เอง

กรณีทันแพทย์โรคเหงือก แนะนำให้ถอนฟันที่มีปัญหาจากโรคเหงือก แต่ไม่ถอนได้ไหม ?

แนะนำให้ทำตามคำแนะนำของทันตแพทย์ เนื่องจากฟันที่โยกกระดูกมักมีการละลายตัวจนการยึดติดของฟันมีปัญหา ส่งผลให้ทำความสะอาดยาก เป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรคใต้เหงือก และเป็นการหยุดภาวะโรคเหงือกที่เกิดในบริเวณดังกล่าว

การศัลยกรรมเหงือกเจ็บไหม ?

การศัลยกรรมจะทำภายใต้ยาชา คนไข้จะไม่รู้สึกเจ็บขณะทำ แต่หลังทำอาจมีอาการปวด บวมเกิดขึ้นได้ ซึ่งบรรเทาได้ด้วยการรับประทานยาแก้ปวดตามที่ทันตแพทย์ได้จ่ายให้